Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2012

Μακεδονικός Τάφος Σταυρούπολης



Αικατερίνη ΜπάλλαΠηγή: Ι.Π.Ε.Τ./ Ε.Κ. «Αθηνά»
© Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης




Στα νοτιοδυτικά της Σταυρούπολης και κοντά στα Kομνηνά βρίσκεται μακεδονικός τάφος, ο οποίος χρονολογείται στα ελληνιστικά χρόνια (200-150 π.Χ.). 


Είναι χτισμένος από εγχώριο μάρμαρο με το ψευδοϊσοδομικό σύστημα τοιχοδομίας και αποτελείται από εσωτερικό δρόμο, καμαροσκεπή, ορθογώνιο προθάλαμο και τετράγωνο νεκρικό θάλαμο. Οι τρεις χώροι έφεραν πλούσιο αρχιτεκτονικό διάκοσμο, κυρίως στα θυρώματα, ενώ η θύρα που απομόνωνε τον νεκρικό θάλαμο αποτελούνταν από δύο μαρμάρινα θυρόφυλλα με γλυπτή διακόσμηση που βρέθηκαν σπασμένα σε κομμάτια, αλλά σήμερα είναι συγκολλημένα.

Στο νεκρικό θάλαμο που έχει το ίδιο πλάτος με τον προθάλαμο και μήκος 3,155 μέτρα, δύο μαρμάρινες κλίνες, διατεταγμένες σε σχήμα Γ, έχουν διπλά προσκεφάλια σε κάθε τους άκρη και στα πόδια φέρουν ίχνη ζωγραφικής διακόσμησης με εγκαυστική.

Ίχνη παρόμοιας διακόσμησης με ανθέμια, σπείρες και άλλα κοσμήματα υπάρχουν και στο πάνω μέρος της εισόδου του προθαλάμου, στο θύρωμα του νεκρικού θαλάμου και στα κυμάτια των κοσμοφόρων που υπάρχουν και στους δύο θαλάμους. Οι πόρτες του προθαλάμου και θαλάμου έχουν μονολιθικές παραστάδες και υπέρθυρο, ενώ τα δάπεδά τους καλύπτονται από μαρμάρινες πλάκες διαφόρων σχημάτων και μεγεθών. Ο προθάλαμος έχει πλάτος 3,13 μέτρα και μήκος 2,12 μέτρα. Οι τοίχοι εσωτερικά καλύπτονται με χρωματιστά κονιάματα, χωρίς να προσδιορίζουν κάποια παράσταση.

Ο τάφος ανακαλύφθηκε συλημένος, οπότε στο εσωτερικό του δεν ανακαλύφθηκαν άλλα κτερίσματα, εκτός από δύο μικρά χρυσά δαχτυλίδια και μερικά πήλινα ειδώλια. Ο Μακεδονικός τάφος Σταυρούπολης αποτελεί τον καλύτερα σωζόμενο και πιο εντυπωσιακό μακεδονικό τάφο από τους τέσσερις που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα στη περιοχή της Θράκης. Σήμερα ο χώρος του τύμβου έχει περιφραχτεί από την ΙΘ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και ο τάφος είναι επισκέψιμος. 

Βιβλιογραφία:

Αρχαιολογικός οδηγός, (1999). Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 19.

Αρχαιολογικός Χάρτης Ανατολικής Μακεδονίας & Θράκης, Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 3.

Ελλάς-Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, (1992). Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Ανατ. Μακεδονίας ? Θράκης. 

Θράκη, Το σταυροδρόμι των Ελλήνων, (2000). Εκδόσεις Αδάμ, σελ. 39.

Κοντογιαννίδης Τ. (1997). Τα Νεστοχώρια της Ξάνθης ? Η ιστορία και ο πολιτισμός τους, Εκδόσεις Ρήσος.

Κούκος Μ. (1991). Στα βήματα του Ορφέα, Οδοιπορικό της Θράκης, διαθέσιμο στη διαδικτυακή διεύθυνση: http://alex.eled.duth.gr/Eldoseis/Koukos/orfeas/index.htm. (Ημερομηνία τελευταίας επίσκεψης: 21-10-2007).

Μακαρόνας Χ., (1953). Ανασκαφή του παρά την Σταυρούπολιν Ξάνθης μακεδονικού τάφου, ΠΑΕ, σελ. 132-140. 

Ξάνθη, Τουριστικός οδηγός του Νομού, (2002). Έκδοση Νομαρχίας Ξάνθης, σελ. 23.

Ξάνθη, ο θησαυρός της Θράκης, Έκδοση Νομαρχίας Ξάνθης.

Οδηγός περιήγησης Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, (2000). Έκδοση Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, σελ. 66.

Τριαντάφυλλος Δ., (1994). Αρχαία Θράκη, στο Θράκη, Γενική Γραμματεία Περιφέρειας Ανατ. Μακεδονίας ? Θράκης, σελ. 91.