Τετάρτη 7 Μαρτίου 2012

Τις χρυσές προτομές Ρωμαίων αυτοκρατόρων σε Κομοτηνή και Ελβετία συνδέει έρευνα αρχαιολόγου

 Σεπτίμιος Σεβήρος και Μάρκος Αυρήλιος

Τι μπορεί να συνδέει τη χρυσή προτομή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Σεπτίμιου Σεβήρου που εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κομοτηνής με τη χρυσή προτομή του Μάρκου Αυρήλιου στο Ρωμαϊκό Μουσείο στην πόλη Αβάνς της Ελβετίας; Η έρευνα της Ελβετίδας αρχαιολόγου Ανν Ντεπουρί Γκιζέλ, η οποία από χθες βρίσκεται στη Θράκη αναζητώντας στοιχεία για το πολύτιμο έκθεμα του Αρχαιολογικού Μουσείου Κομοτηνής.

Η εντυπωσιακή ολόχρυση προτομή του Ρωμαίου αυτοκράτορα Σεπτίμιου Σεβήρου (193-211 μ.Χ.) αποκαλύφθηκε στην περιοχή της αρχαίας Πλωτινούπολης στο Διδυμότειχο το 1965, κατά την κατασκευή χαρακώματος από στρατιώτες και σε βάθος 1,60 μέτρων. Λείπει μικρό κομμάτι από το πρόσθιο αριστερό τμήμα της, ενώ ένα άλλο είναι συγκολλημένο. Το μέγεθός της είναι λίγο μικρότερο από το φυσικό και είναι κατασκευασμένη με την τεχνική της σφυρηλάτησης.
Ο αυτοκράτορας εικονίζεται γενειοφόρος να φοράει φολιδωτό θώρακα με γοργόνειο στο στήθος. Τα μαλλιά του είναι διαμορφωμένα σε ελλειψοειδείς βοστρύχους και αποδίδονται διαφορετικά από τη γενειάδα. Το πρόσωπό του είναι ευρύ, τα μάτια μεγάλα και η ίριδά τους δηλώνεται με χάραξη. Ίχνη χαλκού στο πίσω μέρος δείχνουν ότι η προτομή ήταν στερεωμένη σε κοντάρι, όπως οι προτομές και άλλων αυτοκρατόρων που τις κρατούσαν οι “imaginiferi” του ρωμαϊκού στρατού σαν ένα είδος λαβάρου. Τα πορτραίτα αυτά ήταν μέσο έκφρασης της αυτοκρατορικής εξουσίας και αποτελούσαν ταυτόχρονα εικόνες λατρείας του αυτοκράτορα-θεού στις μακρινές επαρχίες του κράτους.

Η χρυσή προτομή του Σεπτίμιου Σεβήρου είναι από τα καλά διατηρημένα ευρήματα του είδους και μαζί με την προτομή του Μάρκου Αυρήλιου κοσμεί τις σελίδες του επίσημου οδηγού του μουσείου στην Ελβετία. Κρατώντας αυτόν τον οδηγό στα χέρια της, η πρώην διευθύντρια του μουσείου της Αβάνς Ανν Ντεπουρί Γκιζέλ μίλησε στο «Χ» για την πολύχρονη επιθυμία της να ερευνήσει εκ του σύνεγγυς το έκθεμα: «Στην Ελλάδα ήρθα πριν 2 χρόνια για ένα συνέδριο στη Θεσσαλονίκη. Τότε ζήτησα από έναν φίλο μου που δουλεύει στο αρχαιολογικό μουσείο Θεσσαλονίκης αν ήταν δυνατόν να έρθω στην Κομοτηνή. Πήρα λοιπόν το λεωφορείο και ήρθα στο μουσείο, γιατί ήθελα να το δω τουλάχιστον μια φορά στη ζωή μου. Όταν ενημέρωσα για την πρόθεσή μου να πραγματοποιήσω έρευνα, έκανα αίτηση και περίμενα την άδεια. Πλέον έχω την άδεια από το υπουργείο για να κάνω την έρευνα μου και είμαι ενθουσιασμένη».


Η έρευνα της Ελβετίδας αρχαιολόγου αμέσως προσέλκυσε το ενδιαφέρον της ΙΘ′ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, που δέχτηκε να συνδράμει στο έργο της. Η μελέτη της Ελβετίδας αρχαιολόγου Ανν Ντεπουρί Γκιζέλ διαρκεί ώρες και γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή, ενώ θα διαρκέσει μέρες. Η επιστήμονας θα μεταβεί και στον αρχαιολογικό χώρο της Πλωτινούπολης στο Διδυμότειχο προκειμένου να μελετήσει και την περιοχή όπου αποκαλύφθηκε η χρυσή προτομή.